Nh?ng d?u ch?m l?ng

Th?i gian ?? sinh ra m?y th? h? k?p l?n lên, k?p t?a ?i m?i mi?n ??t n??c. V?y nh?ng, th?i gian ?y v?n ch?a ?? cho nh?ng lính ch?t tr?n ???c tìm th?y m?. Th?i gian ?y c?ng ch?a th? ?? ?? hàn g?n h?t nh?ng v?t th??ng th?i h?u chi?n...

Khi tôi sinh ra và l?n lên, ??t n??c ?ã ng?ng ti?ng bom ??n. Nh?ng ng??i lính - trong ?ó có cha tôi - tr? v? quê nhà, c?i áo nhà binh khét cháy mùi m? hôi và thu?c súng, gác chi?c balô màu c? úa lên nóc t?; b?t ??u cu?c ??i m?t ng??i dân th?i bình. Nh?ng ng??i ??ng ??i c?a cha c?ng l?n l??t tr? v?, ng??i bám l?y ??ng ru?ng, ng??i mi?t mài trên nh?ng công tr??ng, ng??i tr? v? làm ngh? gõ ??u tr?...

Ph?n m? chung c?a 2 li?t s? thi?u úy k? s? Hoàng Kim Giao và chi?n s? ?i?u khi?n xe phóng t? L??ng V?n Tín.

M?i ng??i m?i vi?c, nh?ng chung m?t tâm ni?m: T?t c? cùng n? l?c cho công cu?c ph?c h?i ??t n??c sau chi?n tranh. Công vi?c ?y c?ng c?n kíp nh? chi?n tr??ng khi x?a c?n t?ng vi?n ??n d??c và l??ng th?c ti?p t?. B?i ?ó là yêu c?u s?ng còn cho s? t?n t?i và phát tri?n c?a qu?c gia. Trong 2 ch? “Qu?c gia” r?ng l?n ?y, là s? yên bình c?a m?i gia ?ình.

Sau ròng rã 20 n?m chi?n tranh, bom ??n gi?c thù trút xu?ng ??t này ?? san ph?ng t?t c?. Tính riêng ? V?nh Linh, m?i ng??i dân ph?i gánh trung bình 7 t?n bom. V?y mà l? k? thay, ng??i dân v?n kiên c??ng bám gi? ??t, m?t t?c không ?i, m?t li không r?i. S? s?ng ?òi quy?n ???c h?i sinh trên ?? nát và ch?t chóc. Chi?n tranh qua ?i, nh?ng làng m?c, tr??ng h?c, b?nh vi?n, h? th?ng ???ng sá, c?u c?ng... c?n ph?i ???c d?n h?i ph?c ?? b?t ??u m?t cu?c s?ng m?i.

B?i v?y s? tr? v? c?a cha tôi và nh?ng ng??i ??ng ??i, câu chuy?n chi?n tranh c?a ngày hôm qua t?m khép l?i. Dù ph?i b?t ??u cu?c s?ng m?i b?ng 2 bàn tay tr?ng, nh?ng h? ??u ý th?c ???c may m?n mình ?ang ???c h??ng; trong khi bi?t bao nhiêu ng??i ??ng chí ??ng ??i ?ã v?nh vi?n không th? tr? v?. ???c S?ng ?ã là m?t ni?m h?nh phúc l?n lao.

Th?t kì l?, t? khi còn là m?t ??a tr? ??n tu?i tr??ng thành, bi?t yêu bi?t nh? nhung; câu chuy?n chi?n tranh luôn ?i theo tôi. Dù cha ?ã g?p l?i chi?c áo tr?n m?c thu? nào, c?t sâu trong ?áy t?; dù m? ?ã gói ghém l?i t?p ?nh c? ?ã s?n mép và m?c l? ch?, cùng nh?ng lá th? tay c?a ??ng ??i c? là thanh niên xung phong - ng??i còn ng??i m?t, thì nh?ng k? v?t ?y v?n thao th?c trong ngôi nhà c?a chúng tôi, ?i theo su?t nh?ng n?m tháng tu?i th? c?a tôi.

Nh?ng ngày ch?m l?nh, cha v?n l?y chi?c ch?n dù chi?n l?i ph?m ??p cho tôi. Ngày tr? rét, m? vá l?i chi?c áo bông ch?n, khoác lên vai con tr??c lúc ??n tr??ng. L? ???ng nhà tôi làm t? h?p pháo sáng. Thi tho?ng, nh?ng ng??i ??ng ??i c? c?a cha m? l?i ghé th?m nhà và cùng nhau xem l?i nh?ng k? v?t th?i chi?n. Nh?ng mái ??u ng? b?c run run bên vai nhau, mi?ng ai n?y ??u c??i mà n??c m?t ngân ng?n.

Làng tôi ?, nh?ng c?u chi?n binh v?n h?p nhau vào m?i ngày 30 tháng 4. Ngày 27/7, khói h??ng nghi ngút kh?p làng. Trong khói h??ng cay xè m?t, là ti?ng khóc h?i g?i con c?a bà m? tu?i ngoài 90, s?c l?c ch? còn mong manh nh? tàn tro. Bom trút xu?ng ?úng n?i con m? ?ang làm nhi?m v?. Khói bom tan ?i, ch? còn h? ??t sâu ho?m, nát v?n. Bi?t tìm con m? ? ?âu? Tôi ?ã ?i nhi?u ngôi làng nh? th? trên ??t n??c này.

Trên nh?ng n?m m? li?t s? có tên và ch?a tìm ???c tên tu?i r?i rác kh?p c? n??c, d??ng nh? ai có ?i?u ki?n ghé th?m, ??u mu?n t? mình th?p lên m?t nén nhang, ?? t??ng nh? và tri ân. Ngh?a c? c?a ng??i ?ang s?ng li?u ph?n nào an ?i ???c nh?ng ng??i n?m yên d??i ??t sâu? Trên nh?ng ch?ng ???ng ?y, tôi c?ng g?p nhi?u nh?ng h? bom ? Qu?ng Bình, Hà T?nh, Ngh? An...

Nh?ng h? bom dù c? ?ã ph? xanh rì, nh?ng l? thay chúng không h? b? b?i l?p b?i bi?n ??ng ??a ch?t t? nhiên. Chúng v?n hi?n di?n ?ó b?t ch?p th?i gian, nh? nh?ng d?u ch?m l?ng, n?m ?u t? trên m?t ??t. Tôi t? h?i, li?u ai có th? th?ng kê ???c có bao nhiêu h? bom ?ã là m? chôn chung nh?ng ng??i lính, nh?ng thanh niên xung phong tu?i ??i còn m?n m?n. Ng??i còn s?ng ti?p b??c ng??i v?a ngã xu?ng, n?i l?i nh?ng con ???ng bom cày ??n x?i, thông cho xe qua ?? k?p vào chi?n tr??ng mi?n Nam. Nh?ng d?u ch?m l?ng ?y v?n ?ã và còn mãi nh?c nh?i trong l?ng ng?c nh?ng ng??i còn ?ang s?ng ?ây.

G?n 40 n?m sau chi?n tranh, ???ng b? t? B?c vào Nam, bên c?nh QL1A có nguy c? quá t?i, ???ng H? Chí Minh ?ã k?p th?i ???c xây d?ng ??a vào s? d?ng. ???ng thênh thang, ?? r?ng cho nh?ng ?oàn xe n?i nhau Nam ti?n. ??c bi?t, ?i gi?a mùa thu này, con ???ng H? Chí Minh th?m n?c mùi r?m - mùi c?a s? yên bình và no ?m.

Th?t may, ???ng cao t?c, ch?a b? nguy c? nhà c?a xô nhau san sát d?c 2 bên, ?ua nhau c?a hàng ng?n m?t m?i t?m nhìn. Hình nh?, ?i trên con ???ng ?y, c?m nh?n ???c rõ ràng h?n v? nh?p s?ng sinh sôi trên nh?ng vùng mi?n c?a ??t n??c. Và c?ng th?y yêu h?n ??t n??c mình qua m?u xanh cây trái, tr?i dài bên nh?ng cung ???ng, ph? xanh nh?ng v?t ??i thu? x?a bom ??n cày nát. M?i l?n ?i trên con ???ng ?y, th?t tình c?, tôi ??u b?t g?p nh?ng chuy?n xe ch? hài c?t li?t s?. Xe ch?y mi?t mài ch?y trên ???ng thiên lý, ch? bên trong nh?ng c? quan tài ph? c? ?? sao vàng. Ng??i ng?i trên xe, khuôn m?t c?ng ?ã úa nh?u v?i th?i gian.

Nh?ng ni?m vui thì sáng lên trong ?ôi m?t ngang d?c v?t chân chim. Cu?c ?oàn t?, d?u mu?n c?ng còn h?n. Còn bao nhiêu nh?ng b? hài c?t li?t s? r?i trên kh?p chi?n tr??ng B?c - Trung - Nam, r?i c? các chi?n tr??ng Lào, Campuchia, bi?t ??n khi nào m?i thôi không l?u l?c?

V?n bi?t, h?i thì c?ng ?? h?i mà thôi vì cu?c chi?n ?ã c??p ?i bi?t bao ng??i con trai con gái tu?i ?ôi m??i. Chi?n tranh l?nh lùng và tàn nh?n. Nh?ng n?m m? chôn chung nh?ng ng??i ??ng ??i, nh?ng n?m m? không toàn v?n... v?n còn nhi?u l?m trên ??t này. Kí ?c thu? tr??c gi? n?m l?i trong trí nh? c?a m?t th? h? ?ã lên ông, lên bà và có nguy c? b? mai m?t. Th? h? sinh ra và l?n lên sau n?m 1975, ??c bi?t là th? h? sinh cu?i th? k? XX, b?t ??u nghe v? chi?n tranh nh? nghe nh?ng câu chuy?n th?n tho?i, th?t khó có th? hình dung hay t??ng t??ng, dù sách v?, phim ?nh ?ã ph?n nào d?ng lên ???c quá kh? l?m li?t ?y. Nh?ng nh?ng tr?i nghi?m s?ng còn c?a th?i chi?n, thì v?nh vi?n th? h? sau này không bao gi? có ???c.

Tôi hi?u ???c tâm tr?ng c?a m?t c?u thanh niên xung phong, nay là Tr??ng ban liên l?c Thanh niên xung phong c?a t?nh Ngh? An, khi k? l?i câu chuy?n v? Truông B?n, v? s? hy sinh c?a 11 cô gái và 2 chàng trai c?a ti?u ??i C317 trong bu?i sáng “??nh m?nh” - ngày 31/10/1968 n?m ?y - r?ng: Nh?ng gì x?y ra ? Truông B?n ??u là th?t, chi?n ??u th?t, hy sinh th?t.

?ó tuy?t ??i không ph?i là huy?n tho?i. Vì huy?n tho?i thì có th? có nh?ng s? thêm th?t, thêu d?t, nh?ng nh?ng gì ?ã di?n ra ? Truông B?n, không c?n thêm th?t b?t kì ?i?u gì, nó c?ng x?ng ?áng ?? ng??i ta nh?c nh? và ghi tâm kh?c c?t. Chi?n tranh không ph?i là huy?n tho?i. Nó là nh?ng d?u ch?m l?ng, n?m l?i v?i th?i gian, nh?c nh? nh?ng th? h? h?u sinh.

Phong ?i?p (b�o GTVT)

CÁC TIN KHÁC
• H�nh tr�nh v? v?i m? - B�i 3: Marin v� nh?ng c�u chuy?n li?t s? h?i h??ng (24/07/2014 16:18:09 PM)
• ???ng t?i qu� nh� c?a nh?ng k? v?t chi?n tranh (24/06/2014 06:56:16 AM)
• N?i g?i g?m hy v?ng cho c�c th�n nh�n li?t s? (21/08/2013 15:00:19 PM)
• Nh?ng k? v?t mang linh h?n b?t t? (07/08/2013 06:36:06 AM)
• Tr? gi�p ph�p l� mi?n ph� cho th�n nh�n li?t s? t?i c? s? (23/06/2013 17:21:13 PM)
• T�m cha t? nh?ng d�ng nh?t k� (30/04/2013 13:21:15 PM)
• Gi?t l? Tr??ng Sa (28/01/2013 07:20:49 AM)
• Nh? V? ?�nh V?n - ng??i th? m�i m�i tu?i 20 (23/12/2012 13:39:15 PM)
• ?�i kh�t, hi?m nguy, v?n s? l�n ???ng t�m li?t s? (18/10/2012 08:46:07 AM)
• V? v?i ??t m?! (15/10/2012 06:19:12 AM)