?ây là thông tin t? Trung tâm T? v?n pháp lu?t và tr? giúp pháp lý cho gia ?ình li?t s? (Trung tâm MARIN).

Ra ??i t? n?m 2004, Trung tâm MARIN hi?n tr?c thu?c H?i B?o tr? T? pháp cho ng??i nghèo Vi?t Nam, h??ng t?i công tác t? v?n pháp lu?t và tr? giúp pháp lý mi?n phí cho gia ?ình li?t s? trong vi?c tìm ki?m thông tin có liên quan ??n li?t s?, ph?n m? li?t s?, c?ng nh? các chính sách có liên quan ??n nhóm ??i t??ng ??c bi?t này.

T? tháng 10-2013, Trung tâm ?ã th?c hi?n thí ?i?m d? án tr? giúp pháp lý trong vi?c ?i?u ch?nh, b? sung thông tin li?t s? t?i các ngh?a trang li?t s?.

Theo ch? Ngô Th? Thuý H?ng, Phó giám ??c MARIN, hi?n nay trên các ngh?a trang li?t s? (NTLS) c? n??c có r?t nhi?u ph?n m? li?t s? có tên li?t s?, nh?ng thi?u m?t ph?n ho?c toàn b? thông tin khác ?? có th? xác ??nh chính xác nhân thân li?t s?, nh? nguyên quán, ??n v?, ngày hy sinh… Do ?ó, trong hàng ch?c n?m nay, nh?ng ngôi m? ?ó v?n v?ng bóng ng??i thân th?m vi?ng, trong khi thân nhân c?a h? v?n rong ru?i kh?p n?i tìm ki?m. R?t ít tr??ng h?p nh? may m?n, li?t s? ???c tr? l?i ??y ?? thông tin và thông tin ?ó v? ???c gia ?ình h?.

Tr??c ?ó, ngày 5-7-2014, MARIN có nh?n ???c thông tin c?n tr? giúp pháp lý trong vi?c xác minh thông tin t?i ph?n m? c?a li?t s? Lê Ph??ng Nhàn, nguyên quán Xuân L?c, Th? Xuân, Thanh Hóa, hy sinh ngày 21-2-1970 ?ang yên ngh? t?i s? m? 14, hàng m? 3b, lô m? 4, khu m? Thanh Hóa, Phân khu IV c?a NTLS Tr??ng S?n t? gia ?ình ông Lê H?ng Quang, xóm Kim T?nh, xã Trung Thành, huy?n Ph? Yên, t?nh Thái Nguyên.

Ông Quang cho bi?t, gia ?ình ông có anh trai là li?t s? Lê Ph??ng Nhàn, nguyên quán xã Trung Thành, huy?n Ph? Yên, t?nh B?c Thái, sinh n?m 1949, nh?p ng? tháng 6-1968 và hy sinh ngày 21-2-1970 t?i m?t tr?n phía Tây. Gia ?ình có Trích l?c quân nhân do Ban ch? huy quân s? t?nh Thái Nguyên cung c?p s? 380/THHS -CT ngày 3-12-2013 có ghi rõ li?t s? thu?c ??n v? BT 32, ?oàn 559, ch?c v? H? s? - Lái xe, hy sinh trong chi?n ??u nh?ng không ghi rõ n?i mai táng. Bên c?nh ?ó, gia ?ình còn g?i cho Trung tâm công v?n tr? l?i s? 20/SL?TBXH-NCC ngày 08-11-2014 c?a S? Lao ??ng Th??ng binh và Xã h?i t?nh Thanh Hóa tr? l?i là Thanh Hóa không có li?t s? nào tên là Lê Ph??ng Nhàn.

C?n c? vào nh?ng tài li?u gia ?ình li?t s? cung c?p, Trung tâm MARIN ?ã s? d?ng ph??ng pháp kh?p n?i thông tin và nh?n th?y: Th? nh?t, c?n c? vào thông tin trên gi?y báo t?, gi?y báo t? chính xác nên ngày hy sinh 21-2-1970 là ngày hy sinh ?úng c?a li?t s?. ??n v? ký gi?y báo t? là ??n v? 1255 là m?t phiên hi?u ??n v? c?a ?oàn 559. N?i hy sinh trên gi?y báo t? là m?t tr?n phía Tây t?c là hy sinh t?i Lào.

Th? hai, c?n c? vào tính ch?t c?a công tác quy t?p t?i NTLS Tr??ng S?n, có th? kh?ng ??nh, n?u ???c quy t?p và do chính ?oàn 559 quy t?p, ch?n ch?c li?t s? ph?i ???c quy t?p v? NTLS Tr??ng S?n và n?u th? thì ph?n bia m? li?t s? c?ng ph?i ?úng tên tu?i nguyên quán. Vì NTLS Tr??ng S?n là do ?oàn 559 xây d?ng, và chính các cán b?, chi?n s? c?a ?oàn 559 chôn c?t và quay l?i tìm li?t s? c?a ??n v? mình.

??ng th?i, theo tra c?u ngu?n d? li?u c?a MARIN, ngày 21-02-1970, ??n v? 1255 có hai li?t s? hy sinh: li?t s? Lê Ph??ng Nhàn, sinh n?m 1949, nh?p ng? tháng 6-1968, nguyên quán Trung Thành, Ph? Yên, Thái Nguyên và li?t s? Lê V?n Huê, sinh n?m 1938, nh?p ng? tháng 6-1968, nguyên quán H?i Nhân, T?nh Gia, Thanh Hóa và li?t s? Lê V?n Huê có ph?n m? t?i NTLS Tr??ng S?n, m? s? 22, hàng m? 5A, lô m? s? 4, khu IV, khu v?c Thanh Hóa. Nh? v?y, li?t s? Lê Ph??ng Nhàn c?ng ph?i ???c quy t?p v? NTLS Tr??ng S?n cùng li?t s? Lê V?n Huê.

Cu?i cùng, c?n c? vào thông tin c?a S? Lao ??ng, Th??ng binh và Xã h?i Thanh Hóa tr? l?i và ?? ngh? Thanh Hóa c?p b?n báo t? c?a li?t s? Lê V?n Huê ?? xác minh thông tin t? ngu?n d? li?u c?a MARIN và ngu?n c?a các n?i, gi?y báo t? s? 23/CS c?a ??n v? 1255, ?oàn 559 ký ngày 31-5-1970 hoàn gi?ng thông tin v?i gi?y báo t? c?a li?t s? Lê Ph??ng Nhàn và phù h?p v?i Trích l?c quân nhân và thông tin bia m? t?i NTLS Tr??ng S?n nên kh?ng ??nh: Ph?n m? c?a li?t s? Lê Ph??ng Nhàn t?i NTLS Tr??ng S?n là ph?n m? c?a li?t s? Lê Ph??ng Nhàn quê Trung Thành, Ph? Yên, Thái Nguyên

Li?t s? Lê Ph??ng Nhàn ch? là m?t trong nhi?u tr??ng h?p li?t s? ???c Trung tâm MARIN kh?p n?i, phân tích thông tin ?? tr? l?i ?úng thông tin v? li?t s?.

C?ng theo ch? H?ng, trong quá trình ho?t ??ng g?n 10 n?m, MARIN ?ã báo tin v? ph?n m? còn thi?u thông tin ??n nhi?u gia ?ình li?t s? nh?ng ph?n l?n các gia ?ình ch? có th? ??n th?m vi?ng mà không th? làm th? t?c ?i?u ch?nh, b? sung thông tin ?? nh?n ph?n m? li?t s? c?a gia ?ình mình vì r?t nhi?u lý do trong ?ó, nguyên nhân quan tr?ng nh?t là các gia ?ình ch?a có ?? c?n c? pháp lý ?? ?i?u ch?nh, b? sung, ??c bi?t là v?i nh?ng ph?n m? ch? có thông tin v? h? tên li?t s? (có th? ?úng hoàn toàn, có th? sai tên ho?c h? ho?c tên ??m, các gia ?ình không th? có c?n c? ?? xin ?i?u ch?nh, b? sung thông tin)…

?ây chính là lý do quan tr?ng ?? MARIN ??ng ra tri?n khai d? án Tr? giúp pháp lý trong vi?c ?i?u ch?nh, b? sung thông tin li?t s? t?i NTLS trong hai n?m, t? tháng 8-2014 ??n tháng 7-2016 t?i n?m ??a ph??ng là: Qu?ng Tr?, Qu?ng Nam, Bình ??nh, Qu?ng Bình, Kon Tum. Ch??ng trình mong mu?n có th? tr? giúp kho?ng 500 ??i t??ng là thân nhân ng??i có công v?i cách m?ng trên c? n??c có c? h?i nh?n l?i chính xác ph?n m? c?a ng??i thân ?ã hy sinh trong chi?n tranh. Vi?c tr? giúp ???c th?c hi?n theo quy trình: kh?p n?i, xác minh thông tin li?t s? t?i h? s? quân nhân và th?c ??a, thay m?t thân nhân li?t s? ki?n ngh? các c? quan liên ?i?u ch?nh, b? sung thông tin li?t s? t?i NTLS. Sau khi ho?t ??ng thí ?i?m, ?ã có 34 tr??ng h?p li?t s? ???c MARIN hoàn thi?n h? s? ?? tr? l?i thông tin ?úng cho các li?t s?.

Tr??c ?ó, MARIN ?ã và ?ang th?c hi?n hai d? án. D? án ??u tiên là ph? bi?n ki?n th?c tìm li?t s? nh?m cung c?p thông tin v? li?t s? và ph??ng pháp tìm li?t s? thông qua phiên hi?u trên gi?y báo t?, qua thông tin t? h? s? quân nhân, qua thông tin t? các c?u chi?n binh. Qua h?n b?y n?m tri?n khai, ch??ng trình ?ã h? tr? g?n 20 nghìn thân nhân li?t s?. Song song v?i ?ó là d? án ?ài t??ng ni?m li?t s? Vi?t Nam tr?c tuy?n.

* ???c phát tri?n t? di?n ?àn www.nhantimdongdoi.org hình thành t? n?m 2004, MARIN hi?n nay ?ang qu?n lý thông tin v? h?n 900 nghìn h? s? quân nhân hy sinh ho?c m?t tích trong chi?n tranh (trong t?ng s? 1,1 tri?u li?t s? do B? Lao ??ng, Th??ng binh và Xã h?i cung c?p) theo h? th?ng s?. Ngoài ngu?n d? li?u, Trung tâm ?ã xây d?ng ???c quy trình x? lý, phân tích d? li?u ?? tìm ra thông tin chính xác v? li?t s? ph?c v? cho công tác kh?p n?i d? li?u thông tin trên bia m? li?t s?. MARIN c?ng t? ch?c t? v?n tìm li?t s? và các chính sách liên quan c?a nhà n??c cho hàng nghìn gia ?ình li?t s? trên c? n??c qua các kênh t? v?n và tr? giúp pháp lu?t l?u ??ng t?i các t?nh, thành ph?, t?i v?n phòng, qua t?ng ?ài 1900571242.