B?n h�ng ca gi?a v�ng ??t l?a

"Không n?m trong ngh?a trang
Anh ? v?i ??i, anh xanh vào c?
C? ? ?ây thành nhang khói c?a nhà mình…".

Trong m?t chuy?n ?i v? ngu?n t?i ??ng Nai, m?t ??ng nghi?p c?a tôi tâm tình, anh ?n t??ng mãi nh?ng dòng th? ?y do anh Ph?m Thanh S?n, Phó Giám ??c Khu b?o t?n thiên nhiên và di tích Chi?n khu ? "ngâm" khi ??a ?oàn ??n th?m Ngh?a trang li?t s? Mã ?à n?m d??i chân ??i B?ng l?ng, thu?c ph?m vi Di tích Trung ??ng C?c Mi?n Nam. B?n tôi b?c b?ch: "Cu?c vi?ng th?m Ngh?a trang li?t s? Mã ?à ?? l?i cho tôi nhi?u c?m xúc thiêng liêng, nh?t là khi tôi ???c bi?t ti?ng là ngh?a trang nh?ng n?i ?ây không h? có m? bia c?a b?t k? li?t s? nào. ??n gi?n b?i các anh ? v?i ??i, các anh xanh vào c?".

?n t??ng tr??c nh?ng tâm tình ?y, chúng tôi tìm ??n Chi?n khu ? (xã Mã ?à, huy?n V?nh C?u), vùng ??t t?ng ???c m?nh danh là "Vi?t B?c c?a mi?n Nam" ?? hi?u h?n v? nh?ng n?m tháng gian lao mà anh d?ng c?a quân dân mi?n ?ông Nam B?, c? nh?ng hy sinh, m?t mát mà bao ng??i con c?a T? qu?c n?m l?i gi?a núi r?ng n?i ?ây, mãi mãi tu?i 20, mãi mãi s?ng trong n?i th??ng nh? c?a nhân dân c? n??c và s? kính ph?c c?a bao th? h? trên non sông Vi?t.

Xe d?ng d??i chân ??i B?ng l?ng, n?i có t??ng ?ài k? ni?m cao hàng ch?c mét ghi l?i quá trình hình thành và nh?ng n?m tháng hào khí c?a các ??ng chí lãnh ??o Trung ??ng C?c cùng bao cán b?, chi?n s? - nh?ng ng??i con b?t khu?t kiên trung c?a ??t n??c, t? ?ây chúng tôi ???c anh Tr?m tr??ng Nguy?n V?n Nhân ti?p ?ón b?ng nhi?u câu chuy?n v? m?t th?i mi?n ?ông gian lao mà anh d?ng.

??a chúng tôi c?t b? theo nh?ng con ???ng mòn xuyên r?ng vào ngh?a trang, anh Nhân cho bi?t nhi?u n?m g?n bó v?i vùng ??t này, anh có may m?n g?p và nghe nhi?u ch?ng nhân t?ng có nh?ng n?m tháng s?ng và chi?n ??u t?i Chi?n khu ? khi v? th?m chi?n tr??ng x?a k? l?i m?t th?i m?a bom l?a ??n, nên khá am t??ng chuy?n x?a ngày c?.

"V?a r?i bác Ao S?, nguyên cán b? C?c Quân báo, t?ng n?m vùng t?i Mã ?à h?i kháng chi?n ch?ng Pháp lúc ghé th?m ngh?a trang ?ã k? cho chúng tôi nghe v? nh?ng n?m tháng khó kh?, gian truân ??n t?n cùng v? tr?n bão l?t l?ch s? n?m Nhâm Thìn 1952. Khi ?y bão càn quét qua chi?n khu ? cu?n ph?ng nhi?u cánh r?ng, nhà c?a và cán b?, chi?n s? c?a ta. Nhân lúc ?ó, gi?c Pháp xua quân càn quét sát h?i nhi?u ng??i. Bác ?y c?ng k? c? chuy?n c?p 3 móng gây n? máu, tính ??n khi b? h? g?c, nó ?ã sát h?i và ?n th?t nhi?u ??ng bào, chi?n s? c?a ta", anh Nhân nói: "R?ng rú Mã ?à còn là n?i an ngh? c?a hàng ngàn ng??i con ch?t vì b?nh s?t rét, vì h?a thú d?, vì các cu?c ph?c kích, ??u ??c các con sông c?a k? thù và bom ??n h?y di?t c?a chúng… k? sao cho h?t nh?ng gian khó ngày ?y".

Anh Nhân tr??c l?i vào ngh?a trang không bia m?.

Sau h?n 20 phút ch? r?ng, chúng tôi ??ng tr??c t?m b?ng "Ngh?a trang li?t s? Mã ?à", n?i ?ang ôm ?p hình hài c?a hàng tr?m, có th? là hàng ngàn ng??i con ?u tú, kiên trung c?a T? qu?c. "G?i là ngh?a trang ch? có bia m? gì ?âu" - anh Nhân tr?m gi?ng: "H?t Pháp r?i M?, th?i nào chúng c?ng trút bom v?i dã tâm tiêu di?t. Nhi?u cán b?, chi?n s? ta b? trúng bom ch?t m?t xác trong cánh r?ng này. Khi có chi?n s? n?m xu?ng, ??ng ??i c?ng ??a các anh ra ?ây an táng, ch? ngày ??t n??c toàn th?ng s? ??a các anh v? v?i gia ?ình. Nh?ng h?t tr?n này ??n tr?n khác, bao l?p ng??i n?m xu?ng c? th? b? bom ??n c?a k? thù trút tràn xóa d?u v?t"...

Tr?i ?ang n?ng ?ó b?ng ?? m?a. Trên ???ng ra kh?i ngh?a trang không bia m?, chúng tôi ?i qua nhi?u cánh r?ng b?ng l?ng cao vút, thân th? c??ng tráng, cành lá sum suê nh? khát khao mãnh li?t c?a nh?ng con ng??i v?nh vi?n ng? yên gi?a núi r?ng v? hai ti?ng "t? do", "th?ng nh?t". D?ng l?i bên h? bom có cây b?ng l?ng thân to b?ng vòng ôm c?a c? 3 ng??i, cao trên 30m, anh Nhân th? l? h? bom là n?m m? t?p th? c?a h?n 10 chi?n s? b? trúng bom theo l?i k? c?a ??ng ??i khi tr? l?i th?m chi?n tr??ng x?a.

"K? thù v?i dã tâm h?y di?t, san b?ng vùng ??t này ?ã ?? hàng tr?m ngàn t?n bom cùng ch?t ??c hóa h?c. Dã tâm ?y c?a chúng khi?n bao chi?n s? c?a ta tr? thành li?t s? vô danh, nh?ng chúng hoàn toàn th?t b?i, h?t l?p ng??i này ngã xu?ng, l?i có l?p ng??i khác ??ng lên, nh? r?ng v?n tràn ??y s?c s?ng, ng?o ngh? và l?n m?nh cùng th?i gian. S?c s?ng ?y minh ??nh r?ng d?u có m?t mát, ?au th??ng nh?ng s? hy sinh c?a các th? h? cha anh trên m?nh ??t này không u?ng phí, mà trái l?i ??m hoa, k?t trái, tr? thành b?n anh hùng ca, là trang s? vàng son v? lòng yêu n??c và tinh th?n x? thân, qu? c?m vì ??t n??c" - b?c b?ch nh?ng tâm s? này, ?ôi m?t anh Nhân r?c sáng l? th??ng

Theo B�o CAND

CÁC TIN KHÁC
• �Nh?t k� t�m m? li?t s? tr�n ??t b?n Cam-pu-chia (k? 1) (22/07/2012 20:34:58 PM)
• Quy?t ??nh c?a Ch? t?ch n??c v? vi?c t?ng qu� ??i t??ng ch�nh s�ch nh�n Ng�y Th??ng binh-Li?t s? (05/07/2012 05:50:12 AM)
• Qu?ng Tr?: T�m th?y hai b? h�i c?t li?t s? thu?c Ti?u ?o�n 3, Trung ?o�n 48, S? 320 (29/07/2011 10:25:37 AM)
• Th?c h? chuy?n t�m m? li?t s? b?ng ngo?i c?m - K? 2: Chuy?n th?t hay b?a (06/07/2011 22:04:16 PM)
• Qu� t?ng cho gia ?�nh li?t s? nh�n d?p 27/07/2011 (28/06/2011 06:21:44 AM)
• Campuchia b�n giao 11 b? h�i c?t li?t s? cho Vi?t Nam (22/06/2011 05:56:28 AM)
• ???c mi?n thi v� "nh?p ??ng" ch? h�i c?t li?t s? (02/06/2011 12:27:01 PM)
• T�m th�n nh�n c?a li?t s? Ho�ng ?�nh, qu� H?i D??ng, hy sinh ng�y 9/3/1968 t?i Hu? (13/05/2011 11:30:35 AM)
• Danh s�ch 1754 li?t s? ?ang y�n ngh? t?i NTLS huy?n L?c Ninh, t?nh B�nh Ph??c (trang 83) (06/04/2011 07:25:21 AM)
• Danh s�ch 1754 li?t s? ?ang y�n ngh? t?i NTLS huy?n L?c Ninh, t?nh B�nh Ph??c (trang 70) (01/03/2011 06:09:57 AM)